Rozpoczęcie psychoterapii to poważna, często życiowa decyzja. Sam proces psychoterapii wymaga czasu, nakładów finansowych i realnej wewnętrznej pracy. A przecież mierzenie się z tym, co trudne i bolesne często jest dla nas wyzwaniem. Dlatego warto poświęcić trochę czasu i zaangażowania w przygotowanie do psychoterapii, aby mogła ona zaowocować w późniejszym procesie.
Jedną z ważniejszych kwestii (oprócz wyboru samego podejścia psychoterapeutycznego) jest wybór osoby, która będzie nam towarzyszyła w procesie zmiany, której wiedzy, doświadczeniu i standardom etycznym będziemy mogli zaufać i powierzyć nasze najbardziej osobiste sprawy. Czym więc warto się kierować, aby taką osobę znaleźć? Jak wybrać psychoterapeutę, aby terapia miała szansę przynieść oczekiwane rezultaty?
Kwalifikacje psychoterapeuty
Na początku poszukiwań psychoterapeuty, warto pochylić się na chwilę nad tematem jego kwalifikacji zawodowych, na które składają się m.in.: wykształcenie, szkolenie w psychoterapii, certyfikaty zawodowe oraz uczestnictwo w superwizji.
Wykształcenie
W Polsce edukacja w zakresie psychoterapii odbywa się w modelu podyplomowym. Oznacza to, że wcześniej wymaga zdobycia wyższego wykształcenia w innej dziedzinie. Zazwyczaj psychoterapeutami zostają psychologowie, psychiatrzy, pedagodzy oraz przedstawiciele innych kierunków humanistycznych.
Szkolenie w psychoterapii
Psychoterapeuta powinien ukończyć lub być w trakcie całościowego, minimum 4-letniego, akredytowanego programu szkolenia w zakresie psychoterapii, prowadzonego w określonym podejściu teoretycznym.
Warto wiedzieć, że takie szkolenie obejmuje nie tylko szeroką wiedzę teoretyczną nabywaną w warunkach warsztatowych oraz podczas określonej liczby godzin superwizji szkoleniowej swojej pracy z klientami. Dodatkowo wymaga odbycia psychoterapii własnej przez przyszłego terapeutę. Dobry psychoterapeuta wie, gdzie zmierza ze swoim klientem w procesie terapeutycznym, ponieważ sam przeszedł tę drogę.
Certyfikat psychoterapeuty
Zakończenie szkolenia wiąże się z możliwością certyfikacji psychoterapeuty, czyli formalnego uznania przez krajową lub międzynarodową organizację zawodową jego umiejętności, kwalifikacji i zdolności do samodzielnego prowadzenia psychoterapii.
Superwizja
Złotym standardem w zawodzie psychoterapeuty jest poddawanie swojej pracy superwizji. Jest to wymóg etyczny, element ciągłego szkolenia i higieny zawodowej. Superwizja polega na współpracy z bardziej doświadczonym psychoterapeutą, który posiada uprawnienia superwizorskie i ma na celu poprawę pracy psychoterapeuty, jego dalsze kształcenie się, a także udzielenie mu potrzebnego wsparcia.
Jak wybrać psychoterapeutę? Pytania do psychoterapeuty
Psychoterapeutę warto sprawdzić jeszcze przed umówieniem się na pierwsze spotkanie. W Internecie można poszukać informacji na temat m.in. jego wykształcenia i posiadanych certyfikatów.
Podczas pierwszych konsultacji dobrze jest poznać swojego psychoterapeutę właśnie z perspektywy jego kwalifikacji zawodowych. Nie będzie nietaktem, gdy zapytamy go o jego wykształcenie, posiadane certyfikaty i uczestnictwo w superwizji. Nie są to pytania niewłaściwe czy podważające pozycję terapeuty. Wręcz przeciwnie – świadczą raczej o zaangażowaniu oraz świadomym i dojrzałym podejściu klienta do decyzji o psychoterapii.
Czy kwalifikacje to już wszystko? Czyli o intuicji i „chemii”
Odpowiednie wykształcenie i wyszkolenie psychoterapeuty, a także wykonywanie pracy zgodnie z profesjonalnymi i etycznymi standardami są niewątpliwie kluczowe. Ale to nie wszystko.
Psychoterapia jest bardzo specyficznym sposobem na wprowadzanie zmian w swoim życiu. W tym wypadku niezbędne jest nawiązanie dobrej, pełnej zaufania relacji terapeutycznej. Zbudowanie takiego sojuszu terapeutycznego opiera się także o osobiste cechy psychoterapeuty jako człowieka.
Dlatego tak ważne jest sprawdzenie, jak czujemy się z danym psychoterapeutą w bezpośrednim kontakcie. Czy czujemy się z nim bezpiecznie? Czy czujemy się szanowani i słuchani? Czy pojawia się ten kredyt zaufania, który może być bazą dla przyszłego głębszego porozumienia?
Jeśli odpowiedzi na powyższe pytania brzmią „nie” i jeśli czujemy się z terapeutą niekomfortowo, dobrze jest o tym powiedzieć wprost i wyjaśnić, na czym polega trudność. Nie oznacza to automatycznie, że psychoterapeuta nie jest dobrym specjalistą. Po prostu nie jest odpowiedni dla nas. Wtedy nie rezygnujmy z psychoterapii, ale poszukajmy kogoś innego, bo warto znaleźć tę odpowiednią osobę i to z nią pracować nad zmianami.
